Bierna agresja – jak niewidzialna przemoc niszczy związek i relacje?
Amerykański psycholog Rollo May określił agresję jako dążenie do kogoś, nawiązywanie kontaktu w celu przyjaźni lub wrogości. Przeciwieństwem agresji jest izolacja lub, przeformułuję, obojętność, czyli prawie brak kontaktu.
Koniecznie zajrzyj na f7.pl
Pasywna agresja
Jak zrozumieć, że emocjonalne połączenie między małżonkami jest zerwane? To bardzo proste – utracony zostanie między nimi kontakt emocjonalny, potrzeba wzajemnego słuchania (izolacja emocjonalna, celowa „głuchota”, obojętność). Właściwie to pierwszy „dzwonek”, że rozwód to tylko kwestia czasu.
Oznacza to, że agresja jest szczególną formą komunikacji. Jeśli ktoś popełnia wobec nas agresywne działania, to nie jest nam obojętny, chce być wysłuchany. Ta obojętność może zawierać takie uczucia jak uraza, zazdrość, zawiść, miłość, strach. Z reguły w stosunku do osoby, która nie wywołuje u nas żadnych uczuć, nie ma potrzeby okazywać agresji.
Manifestacje agresji są wyraźnie widoczne w każdym zespole. Na przykład zakochana w swoim szefie sekretarka zobaczyła konkurentkę w nowej pracownicy i zaczęła zwracać przeciwko niej drużynę. Lub, na przykład, kobieta zostaje zatrudniona w dziale sprzedaży i natychmiast rozpoczyna spór ze „starą” pracownicą, wiodącą kierowniczką sprzedaży – „bitwą o terytorium”. Kiedy staje się jasne, że „nowa dziewczyna” została zatrudniona jako marketer i nie jest dla niej bezpośrednim konkurentem, spór ustaje.
Oznacza to, że agresywne działania w tym przypadku opierają się na chęci albo wyjaśnienia podziału ról (kto rządzi) i zawarcia rozejmu, albo stłumienia rywalki, wydalenia jej.
Taka sama historia może być w klasie. Najczęściej atakowane są „białe wrony”, bo. kolektyw postrzega ich odmienność jako przejaw wyższości. Na przykład, jeśli dana osoba jest zamknięta, jest to odbierane jako niechęć do dołączenia do zespołu, arogancja lub ekscentryczność.
Dlatego celem agresywnych działań w stosunku do takiego podmiotu ze strony zespołu jest albo zaproszenie go do dialogu i włączenie go do klasy bądź firmy, albo wyrzucenie. Kiedy dana osoba dostaje się do „stada”, musi udowodnić swoją siłę, prawo do przebywania z nimi na tym samym terytorium.
Najczęściej, gdy dana osoba spotyka się z agresją, albo próbuje zaprzyjaźnić się z agresorem, aby w ten sposób zneutralizować swoją agresję, albo reaguje na tę agresję w celu wywołania większego konfliktu, kierując się niektórymi własnymi motywami. Jeśli stosunek do osoby jest neutralny, po prostu go zignorują i nikt nie wejdzie z nim w konflikt ani nie spróbuje się zaprzyjaźnić.
Czytaj: Wrocławskie lotnisko czeka duża przebudowa za 350 mln zł
Agresja małżonków wobec siebie jest także wstępem do dialogu, kiedy w rodzinie odkryto sprzeczności. Jeśli małżonkowie pozwalają na konstruktywny dialog, wówczas konflikt może zostać wygaszony, jeśli nie, może dojść do pobicia i rozwodu. Tak więc i tutaj ostatecznym celem agresji będzie albo pojednanie, albo separacja (czyli wydalenie jednego z małżonków).
Agresja może być zarówno aktywna (skandale, zniewagi, walki), jak i pasywna.
Przy aktywnej agresji często wychodzi na jaw istota konfliktu (małżonkowie podczas kłótni mówią sobie nawzajem, kto i co o kim myśli).
Przy biernej agresji istota konfliktu pozostaje w cieniu. Na przykład jeden z małżonków nie wchodzi w jawny konflikt, ale drugi małżonek rozumie, że coś jest z nim nie tak, może zwariował … Ale nie próbuje go słyszeć w nadziei na opóźnienie konfliktu lub uniknięcie go z jakiegoś powodu. Tak więc konflikt, jeśli porównamy z ropniem podskórnym, nadal rozpala i niszczy relacje od wewnątrz, nie mogąc się otworzyć i wyjść na zewnątrz.
W rezultacie konflikt jest rozwiązywany albo poprzez jego aktualizację (skandal, wymowa, rozwiązanie), albo relacje umierają jak komórki zarażone wirusem, a ludzie się rozstają.
Czytaj: Gaslighting: co to jest i jak to zatrzymać?
Agresja bierna to wysublimowana agresja, która nie jest bezpośrednio skierowana na obiekt, w stosunku do którego człowiek odczuwa urazę, zazdrość, złość, strach.
Celem biernego agresora jest wpłynięcie na winę drugiego, wszelkie prowokacyjne zachowanie w celu przyciągnięcia uwagi.
Formy biernej agresji – alkoholizm, narkomania, bulimia, anoreksja, depresja, zaburzenia lękowo-fobiczne, różne dewiacje, choroby psychosomatyczne, zachowania prowokacyjne, itp.
Osoby przyzwyczajone do roli ofiary częściej wybierają agresję skierowaną na siebie jako agresję bierną.
Tak więc żona, aby sprowadzić męża na ideę konfliktu w rodzinie, spowodowanego na przykład brakiem uwagi i miłości, która nie chce otwarcie konfliktu, popada w depresję. Widząc, że żona jest przygnębiona, mąż pod wpływem poczucia winy staje się wobec niej bardziej uważny i czuły. Przy tak ukrytym wpływie żona osiąga swój cel.
W ten sam sposób mąż pogrąża się w domowym alkoholizmie, pijąc piwo przez cały wieczór. Na słowa żony: „Wkrótce zachorują ci nerki!”, odpowiada: „Odpuść, im szybciej, tym lepiej. Nie mam celu, by żyć wiecznie”. Żona w obawie, że mąż sobie to zrobi, zaczyna ustępować mężowi, w jakiś sposób chce go oszczędzić, zwraca na niego większą uwagę. W ten pośredni sposób mąż staje na swoim.
Podobnie dziecko, któremu brakuje uwagi rodziców i które nie może powiedzieć o tym bezpośrednio rodzicom, zaczyna płatać figle w domu, wybijać szyby w szkole, czy chorować cały czas.
Czytaj: 8 prostych sposobów na uniknięcie manipulacji
Dlaczego jedna osoba przekazuje swoją ofiarę drugiej? Bo dla niego agresja drugiego człowieka jest lepsza niż absolutna obojętność.
Osobę uzależnioną charakteryzuje chęć ucieczki od rzeczywistości poprzez zanurzenie albo w świecie fantazji, nadmierna fiksacja na określonym typie aktywności, albo uzależnienie od substancji psychoaktywnych, jedzenia, zachowań dewiacyjnych.
Osoby o orientacji sadystycznej, w przeciwieństwie do roli ofiary, wybierają sadystycznie zabarwioną bierną agresję.
Na przykład żona w Internecie przybiera obraz, który jest z nią całkowicie niezgodny z nią, i w imieniu tej osoby zaczyna pisać sadystyczne historie na forum, na którym nieustannie karze męża. Jednocześnie mąż wie o dziwnym hobby swojej żony, może nawet się wstydzi, czuje się winny i wiele więcej… W ten sposób żona okazuje swoją agresję wobec męża i manipuluje nim, ale nie wprost, ale pośrednio.
Kolejny przykład sadystycznej biernej agresji, gdy nauczyciel lub rodzic nie może otwarcie krzyczeć na dziecko ani go ukarać, ale rozkoszuje się tym, że nie reaguje na płacz dziecka, itd.
Wszelkie przejawy biernej agresji są wynikiem zaburzonej komunikacji, kiedy ludzie albo nie chcą się słyszeć i słuchać, wolą „zły” spokój od „dobrej” kłótni, a innymi słowy zawsze uciekają przed rozwiązanie konfliktu, a gdy jedna osoba jest uzależniona od drugiej emocjonalnie lub materialnie i ucisza się, „połknie” swoje niezadowolenie ze strachu przed utratą obiektu miłości.
Obecność biernego agresora w rodzinie nie oznacza, że ma on w tej sytuacji rację, a drugi nie. Po prostu z powodu pewnej sytuacji lub serii takich sytuacji powstał stabilny konflikt, a ludzie nie robią nic, aby go rozwiązać. Dlatego konflikt przybiera takie dziwne formy.
