Zęby starożytnych drapieżników morskich, pierwsze tego rodzaju, odkryte w polskim kamieniołomie Owadów-Brzezinki rzucają światło na prehistoryczne ekosystemy i cechy charakterystyczne gatunków.
Naukowcy z Uniwersytetu Jagiellońskiego i Polskiej Akademii Nauk odkryli cztery zęby plejozaurów sprzed ok. 148 mln lat. Skamieniałości te oznaczają pierwsze znaleziska tych wodnych gadów z kamieniołomu Owadów-Brzezinki, znanego stanowiska paleontologicznego w Polsce.
W woj. łódzkim #naukowcy z @JagiellonskiUni i @PAN_akademia odkryli cztery zęby plezjozaurów, czyli najpowszechniejszych morskich drapieżników z epoki triasu i kredy. Znalezisko pochodzi sprzed ok. 148 mln lat!#news #odkrycie #archeologia
— coopernicus.pl (@coopernicusPL) August 20, 2023
Plejozaury, jedne z najczęstszych drapieżników morskich, zamieszkiwały wody Ziemi od późnego triasu do późnej kredy (około 237 do 145 milionów lat temu). Zwykle mierzące od 3,5 do 5 metrów długości, charakteryzowały się długą, smukłą szyją, krótkim tułowiem i ogonem oraz dwiema parami płetw. Ich podstawowa dieta składała się z ryb.
CZYTAJ: Rybak złapał tę gigantyczną złotą rybkę we Francji
Kamieniołom Owadów-Brzezinki to jedno z najbardziej urokliwych stanowisk paleontologicznych w Polsce, słynące z zachowania wyjątkowo dobrze zachowanych późnojurajskich skamieniałości organizmów morskich i lądowych, w tym ostrogonów, owadów oraz licznych kręgowców, takich jak ryby promieniopłetwe, żółwie, krokodylomorfy oraz ichtiozaury.
Ostatnie odkrycia to cztery dobrze zachowane zęby. Te wydłużone, stożkowate zęby z wyraźnymi krzywiznami i widocznymi rowkami doprowadziły naukowców do wniosku, że należały one do plejozaurów, potencjalnie z rodziny Cryptoclididae, występującej głównie w północnej Europie, zwłaszcza w Anglii.
Największy ząb, mierzący 5 cm długości, nie pochodzi od jednego osobnika. Zęby te znajdowano w różnych częściach kamieniołomu przez dwa lata. Plejozaury miały zwykle około 20 do 50 zębów w każdej szczęce, ale to, czy zęby te pochodziły z górnej czy dolnej szczęki, pozostaje niepewne ze względu na różnice w uzębieniu plejozaurów.
CZYTAJ NA SPORTEN.COM/PL – Dziś Robert Lewandowski obchodzi swoje 35. urodziny
Chociaż kompletne szkielety tak dużych stworzeń są rzadkimi znaleziskami, naukowcy mają nadzieję na więcej odkryć. Największy ząb znajduje się obecnie w Muzeum Górnictwa Kruszcowego w Miedziance, a docelowo znajdzie swoje miejsce w Geoparku Owadów-Brzezinki w gminie Sławno.
