Budzisz się nagle w środku nocy, ponieważ czujesz, że spadasz w pustkę. Doświadczasz wstrząsu, ale nie do końca rozumiesz, co się stało. Jeśli coś z tego brzmi znajomo, nie martw się, prawdopodobnie doświadczyłeś czegoś, co naukowcy nazywają hipnagogicznym lub hipnikicznym szarpnięciem.
„Hypnic jerk” zwany też „hypnagogic jerk” lub potocznie „sleep twitch” to wredne uczucie nagłego spadania bądź potykania się w momencie zasypiania:
- jerk: szarpnięcie,
- twitch: drgnienie.
Tak więc, jeśli przez przypadek czytasz to, ponieważ obudziło Cię hipnagogiczne szarpnięcie w środku nocy, powiemy ci, co to jest i jakie są jego możliwe przyczyny.
Hipnagogiczne szarpnięcie i uczucie upadku
Kiedy świadomość opuszcza nasze ciała, kiedy zasypiamy, mózg zaczyna działać inaczej niż wtedy, gdy jesteśmy na jawie. Podczas tego przejścia od czuwania do snu może wystąpić coś, co nazywa się hipnagogicznym szarpnięciem.
Hipnagogiczne szarpnięcie to nagły ruch, który przypomina drganie, to uczucie, które odczuwamy, gdy nagle coś nas przeraża.
Ten dziwny ruch jest wynikiem skurczu mioklonicznego, nagłego i mimowolnego skurczu mięśnia lub grupy mięśni, które mogą wystąpić pojedynczo lub w sekwencji, ze wzorem lub bez. Na przykład czkawka to kolejna bardzo powszechna forma skurczów mioklonicznych.
Hipnagogiczne szarpnięcie zwykle składa się z pojedynczego skurczu i jest związane z uczuciem upadku, początkiem snu (wzrokowego lub słuchowego) lub żywą halucynacją hipnagogiczną (wytwarzaną, gdy osoba zasypia).
Czytaj: Trwają przygotowania do 13. edycji Short Waves Festiwal!
Co powoduje to uczucie?
Hipnagogiczne szarpnięcia zwykle mają miejsce, gdy dana osoba zasypia. Te drgania często powodują zamieszanie co do tego, kiedy rzeczywiście zaczyna się sen i czy śnimy, czy nie. Chociaż ich przyczyna nie jest zbyt jasna, a dostępne informacje są ograniczone, naukowcy uważają, że może to być kilka powodów:
- Aktywność fizyczna: ćwiczenia przed snem mogą nadmiernie stymulować organizm i utrudniać wczesne zasypianie.
- Lęk i stres: kładzenie się spać z dużym zmartwieniem może utrzymywać mózg w aktywności dłużej niż to konieczne, co z kolei może powodować wysyłanie sygnałów ostrzegawczych nawet podczas snu ciała.
- Kofeina i inne stymulanty: te i inne produkty pobudzające wpływają na zdolność organizmu do naturalnego snu i zapewniają głęboki sen.
- Brak snu: z tymi skurczami mogą być również związane inne zaburzenia snu i złe nawyki związane ze snem.
Czytaj: Najważniejsze zasady higieny snu
Oprócz tych możliwych przyczyn istnieje jeszcze jedna interesująca teoria z ewolucyjnej perspektywy, która wyjaśnia, dlaczego występuje hipnagogiczne szarpnięcie.
Według badań z Uniwersytetu Kolorado, te szarpnięcia mogą być archaicznym odruchem, który ma miejsce, gdy naturalne rozluźnienie mięśni podczas snu jest błędnie interpretowane przez mózg jako ryzyko upadku z drzewa, na którym spali nasi przodkowie.
Hipnagogiczne szarpnięcia nie zawsze nas budzą
Intensywność hipnagogicznego szarpnięcia może być różna. Doświadczenie jednego szarpnięcia nie zawsze budzi nas w panice. Czasami drgania są łagodne i nie zakłócają naszego snu. Jeśli jednak śpimy z drugą połówką, może ona to zauważyć.
Czasami skurcz mięśni nie tylko nas budzi, ale pozostawia w szoku na kilka sekund. Niektórzy ludzie czują się nawet tak, jakby zostali wyrzuceni z łóżka. To uczucie jest silniejsze, gdy śnimy, że spadamy z budynku lub innego wysokiego miejsca.
Kiedy udać się do lekarza?
Dobra wiadomość jest taka, że nie jest to poważne zaburzenie ani takie, które powoduje komplikacje. W rzeczywistości rzadko jest to oznaka większego problemu. Według badań od 60% do 70% ludzi cierpi na skurcze nocne, niezależnie od wieku i płci.
Zwykle, jeśli wystąpią hipnagogiczne szarpnięcia, nie ma potrzeby udawania się do lekarza. Jednak zaleca się to robić, gdy epizody są na tyle częste, że wpływają na zdolność zasypiania. W takich przypadkach specjalista będzie mógł wykluczyć zaburzenia neurologiczne lub zaburzenia snu, które mogą potencjalnie wymagać leczenia.
Czy kiedykolwiek miałeś uczucie upadku podczas snu?
johannesfloe.com – Art to remember
