Ljubljana Marshes Wheel (Koło Z Bagien Lublany) to drewniane koło, które zostało znalezione na bagnach w Lublanie około 20 kilometrów na południe od Lublany, stolicy Słowenii, w 2002 roku. Datowanie radiowęglowe mówi, że koło ok. 5150 lat!
W 2002 roku słoweńscy archeolodzy odkryli drewniane koło około 20 kilometrów na południowy wschód od Lublany. Ustalono, że koło ma od 5100 do 5350 lat. To sprawia, że jest to najstarsze koło na świecie, jakie kiedykolwiek znaleziono.
To, co początkowo wyglądało jak zwykła deska, okazało się niezwykłym znaleziskiem – było to starożytne koło. Korzystając z metody radiowęglowej, przeprowadzonej w laboratorium VERA (Vienna Environmental Research Accelerator) w Wiedniu, słoweńscy i zagraniczni eksperci ustalili, że koło znalezione w Słowenii jest co najmniej o sto lat starsze niż te znalezione w Szwajcarii i południowych Niemczech – do tej pory uważane za najstarsze.
Datowanie radiowęglowe wykazało, że ma ono około 5150 lat, co czyni je najstarszym odkrytym dotąd drewnianym kołem.
Koniecznie zajrzyj na f7.pl
Nieoceniony artefakt
Znalezione koło ma promień 70 centymetrów i grubość pięciu centymetrów. Wykonane jest z jesionu i dębu. Koło jest zaskakująco zaawansowane technologicznie, wykonane z dwóch popielatych paneli tego samego drzewa. Oś, której wieku nie udało się ustalić tak dokładnie, jest prawie tak stara jak koło. Ma 120 centymetrów długości i jest wykonana z dębu. Prawdopodobnie zarówno koło, jak i oś uległy spaleniu, aby uchronić je przed szkodnikami. Słoweńscy eksperci przypuszczają, że znalezione koło należało do wózka jednoosiowego.
Otwór na oś na kole jest kwadratowy, co oznacza, że koło i oś obracały się razem i biorąc pod uwagę nierówny teren, wózek miał prawdopodobnie tylko jedną oś. Jak wyglądał sam wózek, możemy się tylko domyślać.
Wybór drewna uwzględniający skurcz i rozciąganie oraz sposób mocowania i łączenia wskazuje na niezwykle zręcznego mistrza, który był znawcą gatunków drewna.
Pomimo pozornej prostoty, koło okazało się nieocenionym artefaktem, który rzucił światło na jedną z najwcześniejszych cywilizacji Europy, kulturę o znaczącej obecności na terytorium współczesnej Słowenii.
Mieszkańcy pali (około 5000-1000 lat p.n.e.) mieli wyjątkową kulturę. Zamieszkiwali palowiska, czyli drewniane osady zbudowane na palach, które ułożono na dnie bagien lub jezior. Archeolodzy znaleźli ponad 10 000 artefaktów z różnych okresów historycznych, dlatego w 2011 roku obiekty z bagien Lublany zostały wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO w 2011 roku.
Czytaj: Tęczowe koło wykonane z 2500 samochodów
Koło po raz pierwszy pojawiło się publicznie w Muzeum Miejskim w Lublanie w 2013 roku. 5200-letnie drewniane koło z osią, zarówno pod względem wieku, jak i technologicznej perfekcji, należy do szczytu światowego dziedzictwa kulturowego.
Czytaj: Wracają Wrocławskie Targi Dobrych Książek
