Polska była jednym z zaledwie dwóch krajów UE – obok Grecji – w których gospodarstwa domowe miały w ubiegłym roku ujemną stopę oszczędności, co oznacza, że wydały więcej, niż wynosiły ich dochody do dyspozycji. Po raz pierwszy od rozpoczęcia pomiarów Eurostatu, stopa oszczędności w Polsce spadła poniżej zera.
Nowe dane Eurostatu pokazują, że w 2022 roku, w całej UE gospodarstwa domowe zaoszczędziły średnio 12,7% swojego dochodu do dyspozycji. Najwyższe stopy oszczędności brutto odnotowano w Niemczech (19,9%), Holandii (19,4%) i Luksemburgu (18,1%).
Jednak na drugim końcu skali Grecja (-4%) i Polska (-0,8%) odnotowały stopy ujemne, co oznacza, że gospodarstwa domowe nie tylko nie mogły odkładać pieniędzy w formie oszczędności, ale musiały sięgnąć do wcześniej zgromadzonych oszczędności lub pożyczyć pieniądze, aby pokryć swoje koszty.
CZYTAJ: Krakowski Jarmark Bożonarodzeniowy najlepszy w Europie!
„W 2020 roku, w roku kryzysu związanego z COVID-19, tempo zmian spadło, ale pozostało dodatnie. Po rekordowym wzroście o 2,8% w 2021 roku – najwyższym w ciągu ostatnich dwóch dekad – w 2022 roku wzrost wartości nominalnej (+6,3%) był niższy niż wzrost cen (+7,2%), a zatem zaobserwowano spadek wartości realnej” – podano w opracowaniu.
Stopa oszczędności brutto gospodarstw domowych w UE w 2022 roku:
Podczas gdy w zeszłym roku stopy oszczędności większości krajów znacznie spadły w porównaniu z rekordowymi, pandemicznymi latami 2020 i 2021 – kiedy średnie w UE wynosiły odpowiednio 18,5% i 16,4% – w przypadku Polski jego spadek sprowadził kraj poniżej zera po raz pierwszy od 1995 roku, czyli pierwszego roku, w którym Eurostat rejestrował dane dla Polski.
W zeszłym roku Polska zmagała się z jedną z najwyższych w UE stopą inflacji, kryzysem energetycznym i napływem uchodźców z ogarniętej wojną Ukrainy. W pierwszych miesiącach konfliktu, Polacy wydali z własnej kieszeni na wsparcie dla ukraińskich uchodźców szacunkowo 2 miliardy euro.
Przed pandemią średnioroczna stopa oszczędności w Polsce kształtowała się nieco powyżej 8%.
Choć stopa oszczędności w Polsce spadła, realny dochód do dyspozycji brutto gospodarstwa domowego na mieszkańca wzrósł w 2022 roku o niecałe 1%, ponownie przełamując europejski trend. Średni dochód rozporządzalny w UE spadł w ubiegłym roku o 0,8%, podczas gdy w strefie euro odnotowano spadek o 0,9%.
„W 2022 roku realny skorygowany dochód do dyspozycji brutto gospodarstw domowych na mieszkańca w UE odnotował spadek o 0,8%, podczas gdy strefa euro doświadczyła spadku o 0,9%, co było pierwszym spadkiem od 2013 roku” – poinformował urząd statystyczny.
CZYTAJ NA PL.SPORTEN.COM – Orlen przedłuża umowę sponsorską z Robertem Kubicą
W przypadku UE i strefy euro był to pierwszy spadek od 2013 roku. Polska, która na przestrzeni ostatnich dwudziestu lat odnotowuje średnio znacząco wyższe wzrosty dochodu do dyspozycji na mieszkańca, zanotowała spadek tylko dwukrotnie – w 2004 roku, w roku przystąpienia do UE i w 2021 roku w obliczu pandemii.
Według Eurostatu rozwój sytuacji w ciągu ostatnich dwóch dekad wskazuje, że „po ujemnych wskaźnikach w latach 2010-2013 spowodowanych globalnym kryzysem finansowym i gospodarczym, realny dochód do dyspozycji brutto skorygowany o wydatki gospodarstw domowych na mieszkańca wzrastał w latach 2014-2021”.
Roczna zmiana realnego skorygowanego dochodu do dyspozycji brutto gospodarstwa domowego na mieszkańca w UE (na czerwono) i Polsce (na zielono):
