„Ale najpierw kawa” – to nie tylko cytat, który możesz znaleźć na kubku lub bluzie – dla wielu z nas to sposób na życie. Uwielbiam kawę i, podobnie jak inni miłośnicy kofeiny, popijanie porannego kubka to jedna z moich ulubionych części dnia.
„Po wodzie kawa jest najpowszechniej spożywanym napojem w Stanach Zjednoczonych” – powiedział w wywiadzie dr Morton Tavel, profesor kliniczny z Indiana University School of Medicine. „Około dwie trzecie dorosłych Amerykanów pije kawę, konsumując ponad 400 milionów filiżanek dziennie, czyli więcej niż każdy inny naród”.
I chociaż według dr Tavela zwykła poranna filiżanka kawy wydaje się być zdrowa, picie jej w nadmiarze – zwłaszcza jeśli regularnie pijesz inne rzeczy, takie jak napoje gazowane i energetyzujące – może prowadzić do nadmiernego spożycia i uzależnienia od kofeiny, które mogą mieć poważny negatywny wpływ na nasz organizm.
Oto kilka charakterystycznych oznak, że pijesz zdecydowanie za dużo kofeiny:
1. Dręczący ból głowy

Jeśli kiedykolwiek wybiegłeś z domu bez porannej kawy, a dwie godziny później znalazłeś się w pracy z pulsującym bólem głowy, może to być oznaką uzależnienia od kofeiny.
W rzeczywistości badanie przeprowadzone przez Johns Hopkins University School of Medicine (za pośrednictwem CBS News) wykazało, że nieco ponad 50 procent osób regularnie pijących kawę zgłosiło umiarkowany do silnego bólu głowy po odstawieniu jej przez zaledwie jeden dzień.
„Bóle głowy wielu ludzi są związane ze spożyciem kofeiny, najczęściej w postaci kawy, herbaty, napojów bezalkoholowych, czekolady i leków” – wyjaśnia na swojej stronie internetowej dr Ray Sahelian.
„Kofeina ma bardzo podobną budowę do innej substancji chemicznej w naszym organizmie zwanej adenozyną. Jednym z zadań adenozyny jest rozszerzanie naczyń krwionośnych w głowie. Kofeina blokuje to rozszerzenie. Po wycofaniu kofeiny organizm jest zbyt wrażliwy na adenozynę, a naczynia krwionośne będą rozszerzać się, powodując pulsujący ból głowy”.
2. Twoje serce wali jak szalone

Twoje serce szybciej bije, gdy przechodzisz obok kawiarni Starbucks, myśląc tylko o tej mocha latte. Tak, jesteś zakochany. Ale jeśli dosłownie poczujesz mocniejsze bicie serca po wypiciu ulubionej filiżanki kawy, Ty i Twoja kawa możecie być w szkodliwym związku.
Według University of Iowa’s Heart and Vascular Center kofeina jest powszechną substancją związaną z kołataniem serca. „Niektórzy ludzie są wrażliwi na jakąkolwiek ilość używek, ale zaczęliśmy dostrzegać więcej kołatania serca związanego z kofeiną, kiedy w latach 90. popularne stały się napoje na bazie espresso, takie jak cappuccino i latte”.
3. Jesteś niespokojny

Czujesz się trochę zdenerwowany lub roztrzęsiony? Twoja poranna kawa może być temu winna. „Niektórzy ludzie są bardzo wrażliwi na kofeinę i odczuwają niepokój i drażliwość nawet po jednej filiżance zwykłej kawy z kofeiną” – wyjaśnia dr Sahelian na swojej stronie internetowej. „Niektórzy ludzie odczuwają nawet niepokój od kawy bezkofeinowej z powodu pozostałości kofeiny lub teobrominy”.
W międzyczasie pamiętaj o innych rzeczach, które spożywasz w ciągu dnia. Ten popołudniowy napój gazowany może sprawić, że będziesz się trząść, nawet o tym nie wiedząc.
Czytaj: Starsza pani chciała dorobić. Dziś wszyscy we Wrocławiu chodzą w jej szalikach
4. Jesteś zrzędliwy

Niektórzy żartują, że nie mogą funkcjonować przed poranną kawą. Ale jeśli czujesz, że po filiżance kawy przechodzisz od mordercy do funkcjonującego człowieka, może to być czerwona flaga. Kofeina to środek pobudzający, który wpływa na centralny układ nerwowy. Zwiększa metabolizm i energię, co wyjaśnia, dlaczego po wypiciu czujesz się o wiele lepiej.
„Stymuluje receptory dopaminy w naszym mózgu, podobnie jak kokaina i inne niektóre narkotyki, ale nie w takim samym stopniu” – powiedziała dr Dana Hunnes, starszy dietetyk w UCLA Medical Center w wywiadzie z SELF. To uczucie może stać się uzależniające, więc jeśli jesteś w złym nastroju, kiedy nie wypijesz kawy, Hunnes powiedziała, że jest to prawdopodobnie znak, że Twoje ciało polega na stymulantach, aby poczuć się dobrze.
Szukasz pracy? Koniecznie zajrzyj na pl.jooble.org
5. Nie możesz spać

Jest powód, dla którego ludzie piją kawę, gdy są zmęczeni. Kofeina podnosi poziom adrenaliny w organizmie, co może sprawić, że poczujesz się bardziej czujny i rozbudzony. Może to być pomocne w poniedziałkowy poranek, kiedy większość z nas potrzebuje dodatkowego zastrzyku energii. Ale nie jest to tak pomocne w późniejszej porze dnia, zwłaszcza gdy próbujesz zasnąć o normalnej porze.
„Kofeina nie tylko otwiera oczy” – wyjaśnia dr Sahelian. „Spożywana na kilka godzin przed snem, najpowszechniej spożywany lek psychoaktywny na świecie wydaje się zakłócać wewnętrzny zegar organizmu. A to może powodować spowolnienie w ciągu dnia”.
johannesfloe.com – Art to remember
6. Jesteś odporny na efekty kawy

Według artykułu w Smithsonian, chemia mózgu i właściwości fizyczne zmieniają się z czasem w wyniku długotrwałego spożycia kofeiny. „Najbardziej zauważalną zmianą jest to, że komórki mózgowe wytwarzają więcej receptorów adenozyny, co jest próbą utrzymania równowagi przez mózg w obliczu ciągłego ataku kofeiny” – można przeczytać w artykule.
„To wyjaśnia, dlaczego osoby regularnie pijące kawę budują z czasem tolerancję – ponieważ masz więcej receptorów adenozyny, potrzeba więcej kofeiny, aby zablokować znaczną ich część i osiągnąć pożądany efekt”.
7. Umierasz z głodu

Niektórzy ludzie używają kofeiny, aby ograniczyć apetyt, ale picie jej w zbyt dużej ilości może w rzeczywistości mieć odwrotny skutek, mówi dr Barry Sears, wiodący autorytet w dziedzinie żywienia przeciwzapalnego i prezes Fundacji Badań nad Zapaleniami.
„Produkty rozpadu kofeiny stymulują wydzielanie insuliny, która obniża poziom cukru we krwi” – wyjaśnia. Może to spowodować, że poczujesz się głodny.
Czytaj: Jak wygląda kawa w różnych krajach świata?
8. Czujesz, że tego potrzebujesz

Jeśli myśl o rezygnacji z porannej latte wywołuje u Ciebie łagodny atak paniki, Twój organizm może już być od niej uzależniony.
Dr Jo Lichten, dietetyk i autorka książki Reboot: Jak zwiększyć swoją energię, skupienie i produktywność, zamiast próbować rzucić nałóg picia kawy, sugeruje, aby stopniowo odstawiać kawę. „Dla wielu osób najlepiej jest odstawiać powoli, ponieważ nagłe odstawienie może prowadzić do zmęczenia i bólów głowy” – powiedziała.
Korzyści z powodu picia mniejszej ilości kawy

Chociaż odrobina kofeiny jest zwykle nieszkodliwa w większości przypadków (w rzeczywistości kofeina jest związana z poprawą pamięci), uzależnienie od czegokolwiek nigdy nie jest zdrowe. Więc jeśli uzależnienie od kawy lub napojów gazowanych powoduje, że masz zmienne nastroje, bóle głowy lub inne negatywne skutki uboczne, być może nadszedł czas, aby nieco zmniejszyć spożywanie kofeiny.
„Jednym ze sposobów na zmniejszenie zapotrzebowania na kofeinę jest ustabilizowanie poziomu cukru we krwi, tak aby mózg był stale zaopatrywany w swoje podstawowe źródło energii” – sugeruje dr Sears. „Oznacza to spożywanie mniejszej ilości węglowodanów o wysokim indeksie glikemicznym, a więcej białka i węglowodanów o niskim ładunku glikemicznym, np. warzywa”.
Inne korzyści, jak zauważa dr Lichten, obejmują „lepsze skupienie i koncentrację, lepszy sen i uczucie spokoju”. Czujesz, że przegapisz poranną latte? Wypróbuj substytut kawy, który jest pyszny i zdrowy, jak herbata miętowa lub zielony koktajl. Możesz być zaskoczony, jak łatwo jest zerwać z uzależnieniem od kawy.
Czytaj: Czym zastąpić kawę?