Proste skanowanie mózgu może wykryć chorobę Alzheimera we wczesnym stadium z dokładnością do 98% i dać wynik tego samego dnia, jak wynika z badań – i może być w NHS do 2025 roku.
Prosty skan mózgu może wykryć osoby z chorobą Alzheimera we wczesnym stadium, sugeruje badanie.
W tym, co może być przełomem, naukowcy opracowali algorytm, który może diagnozować stan z dokładnością do 98 procent.
Program komputerowy wykorzystuje standardową technologię MRI stosowaną w większości szpitali, aby uzyskać wynik w ciągu 12 godzin.
Obecnie diagnoza choroby w NHS (National Health Service – wspólna nazwa dla trzech z czterech systemów służby zdrowia w Wielkiej Brytanii, finansowanych ze środków publicznych) może zająć miesiące i wymaga wielu testów pamięci i funkcji poznawczych, a także skanów.
Naukowcy z Imperial College London, którzy opracowali algorytm, który przetestowano na ponad 400 osobach, mają nadzieję, że zostanie on wprowadzony do NHS do 2025 roku.
Technologia działa poprzez wyszukiwanie anomalii w 115 obszarach mózgu, analizując takie cechy, jak rozmiar, kształt i tekstura. Może pomóc ekspertom dokładnie określić, co powoduje te braki w pamięci.
Wcześniej ta technologia była używana do skanowania guzów u kobiet z rakiem jajnika, aby ocenić prawdopodobieństwo postępu raka.
Czytaj: Choroba Alzheimera: nie ignoruj tych wczesnych objawów choroby neurodegeneracyjnej
Profesor Eric Aboagye, który kierował badaniami, powiedział: „Obecnie żadne inne proste i powszechnie dostępne metody nie są w stanie przewidzieć choroby Alzheimera z takim poziomem dokładności, dlatego nasze badania są ważnym krokiem naprzód.”
„Czekanie na diagnozę może być okropnym doświadczeniem dla pacjentów i ich rodzin.”
„Gdybyśmy mogli skrócić czas, jaki muszą czekać, uczynić diagnozę prostszym procesem i zmniejszyć część niepewności, bardzo by to pomogło.”
„Jeśli wszystko pójdzie dobrze, mamy nadzieję, że będzie to dostępne w NHS za dwa do trzech lat”.
Choroba Alzheimera jest najczęstszą postacią demencji, dotykającą ponad pół miliona osób w Wielkiej Brytanii i około 6 milionów w Stanach Zjednoczonych. Szacuje się, że dziś tylko na chorobę Alzheimera na świecie choruje od 15 do 21 milionów ludzi, a w Polsce ta liczba przekroczyła już 350 tysięcy.
Koniecznie zajrzyj na f7.pl
Choroba powoduje obumieranie komórek mózgowych i kurczenie się obszarów mózgu.
Aby zobaczyć, jak dobrze skan MRI może wykryć te zmiany, naukowcy przyjrzeli się 172 osobom z tą chorobą, które miały jedynie łagodne upośledzenie funkcji poznawczych.
Te drobne problemy z pamięcią, takie jak zapominanie ostatnich wydarzeń lub powtarzanie tego samego pytania, są zwykle prekursorami demencji, ale można je pomylić z normalną utratą pamięci związaną z wiekiem.
Algorytm dokładnie zidentyfikował te osoby w około trzech czwartych przypadków, nawet bez wykorzystania wyników testów pamięci.
Zazwyczaj łagodne upośledzenie funkcji poznawczych przekształca się w pełną demencję, a pacjenci z podejrzeniem demencji mogą być monitorowani przez miesiące, a nawet lata, zanim zostaną zdiagnozowani.
Algorytm szuka 660 różnych cech w mózgu, wychwytując bardzo subtelne zmiany, które ludzkie oko może przeoczyć.
Naukowcy odkryli zaskakujące wczesne objawy choroby Alzheimera w obszarach mózgu, które nigdy wcześniej nie były związane z chorobą, w tym w móżdżku, który reguluje aktywność fizyczną, oraz w międzymózgowiu brzusznym, który jest powiązany ze wzrokiem i słuchem.
Choroba słynie z wpływu na pamięć. Ale naukowcy odkryli, że patrząc na hipokamp – „ośrodek pamięci” mózgu – wychwytują tylko 26 procent pacjentów z chorobą Alzheimera.
Czytaj: Poznań: Noc Kupały pełna atrakcji
Chociaż nie ma lekarstwa na chorobę Alzheimera, szybkie postawienie diagnozy pomaga pacjentom uzyskać wczesne wsparcie, uzyskać leczenie w celu opanowania objawów i zaplanować przyszłość.
Algorytm opracowany do analizy skanów mózgu daje wynik w ciągu 10 do 12 godzin.
Profesor Aboagye powiedział: „Może to pomóc ludziom uniknąć tygodni lub miesięcy niepokoju po pierwszej wizycie u lekarza rodzinnego w oczekiwaniu na wyniki testów poznawczych i postawienie diagnozy”.
Czytaj: Zdrowy styl życia może znacznie zmniejszyć ryzyko choroby Alzheimera
Zespół Imperial przyjrzał się również skanom osób z innymi schorzeniami neurologicznymi, w tym otępieniem czołowo-skroniowym i chorobą Parkinsona, aby sprawdzić, czy algorytm może rozróżnić zaburzenia.
Przetestowali algorytm na 172 osobach z chorobą Alzheimera i 254 osobach z innymi schorzeniami neurologicznymi lub zdrowymi. Obejmowały one 83 osoby z podejrzeniem demencji.
Według autorów badania skan mózgu działa lepiej, z dokładnością do 98 procent, niż inne standardowe metody stosowane w diagnostyce.
Nakłucie lędźwiowe w celu obejrzenia płynu z mózgu zawierającego charakterystyczne białka związane z chorobą Alzheimera jest w 62 procentach dokładne.
Skan mózgu nie był porównywany ze skanami PET pod kątem demencji.
Czytaj: Alzheimer zabija więcej ludzi niż rak piersi i prostaty
Co to jest choroba Alzheimera?
Choroba Alzheimera jest postępującą, degeneracyjną chorobą mózgu, w której nagromadzenie nieprawidłowych białek powoduje obumieranie komórek nerwowych.
To zakłóca przekaźniki przenoszące wiadomości i powoduje kurczenie się mózgu.
Szacuje się, że dziś tylko na chorobę Alzheimera na świecie choruje od 15 do 21 milionów ludzi, a w Polsce ta liczba przekroczyła już 350 tysięcy. Jeśli doliczymy do tego inne formy otępienia to w Polsce mamy ponad pół miliona chorych. Społeczeństwa zachodu się starzeją, więc liczba chorych rośnie w takim tempie, że według ADI w 2050 roku na różnego rodzaju demencje będzie cierpieć 131,5 miliona ludzi.
Czytaj: Buty z GPS śledzą osoby starsze z chorobą Alzheimera i zapobiegają ich zgubieniu
Co się dzieje?
Gdy komórki mózgowe umierają, funkcje, które zapewniają, są tracone. Obejmuje to pamięć, orientację oraz zdolność myślenia i rozumowania. Postęp choroby jest powolny i stopniowy.
Przeciętnie pacjenci żyją od pięciu do siedmiu lat po postawieniu diagnozy, ale niektórzy mogą żyć od dziesięciu do 15 lat.
Wczesne objawy:
- Utrata pamięci krótkotrwałej;
- Dezorientacja
- Zmiany behawioralne;
- Wahania nastroju;
- Trudności w radzeniu sobie z pieniędzmi lub telefonowaniem.
Późniejsze objawy:
- Poważna utrata pamięci, zapominanie bliskich członków rodziny, znajomych przedmiotów lub miejsc;
- Stawanie się niespokojnym i sfrustrowanym z powodu niemożności zrozumienia świata, co prowadzi do agresywnych zachowań;
- W końcu utrata zdolności chodzenia;
- Problemy z jedzeniem;
- Większość w końcu będzie potrzebować całodobowej opieki.